Obezite Tedavisi

OBEZİTE(şişmanlık) ve TEDAVİSİ

Obezite(Şişmanlık) Nedir?

Obezite ya da halk tarafından bilinen adıyla “şişmanlık”, birçok faktörün etkisi sonucunda vücutta normalden fazla miktarda yağ birikmesi ile ortaya çıkan, genel sağlığı(kalp-damar sistemi, solunum sistemi, hormonal sistem, sindirim sistemi gibi) tehdit eden ve önemli pek çok rahatsızlığa zemin oluşturan bir hastalık olup; etkin ve kalıcı tedavisi gereklidir.

Kilo Durumunuz Nasıl Belirlenebilir?

Yetişkin bireylerin kilo durumunu ve sağlık riskini değerlendirmek için Beden Kitle İndeksi(BKİ) ve Bel/Kalça Oranı(BKO) hesaplanır. I.Beden Kitle İndeksi(BKİ)
Beden Kitle İndeksi= Ağırlık (kg) / Boy2 (m)

Şekil 1: Beden Kitle İndeksine göre şişmanlık derecesinin belirlenmesi:

Örneğimizdeki yetişkin birey normal sınırlar içerisindedir.
 

Şekil 2: Beden Kitle İndeksi’nin yaşa göre normal değerleri:

Beden Kitle İndeksi ve yaşa göre normal değerleri arasında doğru orantı kurularak olmanız gereken en alt, ideal ve en üst kilonuzu hesaplayabilirsiniz.
 

II.Bel/Kalça Oranı(BKO)

Ayakta iken belin en ince yeri ile kalçanın en geniş olan yeri ölçülerek birbirlerine olan oranı (bel/kalça) hesaplanır. Bel çevresi karın bölgesi yağının(abdominal yağ) göstergesidir.

Bel çevresi için: Erkeklerde 102cm., kadınlarda 88cm.’nin altında olması önerilmektedir. Bel/kalça oranı: Erkeklerde 0,9, kadınlarda 0,8’in altında olmalıdır. Bu değerlerin üzerinde olması kalp hastalıkları ve insüline bağımlı olmayan şeker hastalığı için risk faktörüdür.
 

Obesite(Şişmanlık) Nedenleri:

Şişmanlık uzun süren bir enerji dengesizliği sonucunda ortaya çıkar. Bunun belli başlı nedenleri:

1. Fazla yeme(dengesiz beslenme): En önemli faktör fazla yemedir, bunun sonucunda alınan ve harcanan enerji toplamında şişmanlık lehine artış ortaya çıkar.

2. Fiziksel hareketlerin azlığı: Genellikle hareketsiz kimseler, hareketli olanlar kadar yemektedirler. Bundan da anlaşılacağı gibi, hareketsiz olanların enerji dengesi bozulmaktadır.

3. Psikolojik bozukluklar: Bazı kimseler üzüntü, sıkıntı ve güvensizliklerini örtmek için fazla yemeye meyilli olabilirler. Bunun tersi durumlar da olabilir. Psikolojik bozukluklar, bazen fazla yemeye, bazen de az

4. Metabolik ve hormonal bozukluklar: Bu tür şişmanlık toplumdaki şişmanlık oranlarının çok küçük bir bölümünü kapsar. Bilindiği gibi bazı hormanlar, bazal metabolizma hızını etkiler. Hormonal nedenlerle bazal metabolizmanın yavaş oluşu, enerji harcamasını azaltarak alınan besin öğelerinin bir kısmının depolanmasına yol açabilir. Yalnız bu kişiler, genellikle hareketsizdirler ve şişmanlamaları bu nedene bağlı olabilir.

5. Kalıtımsal faktörler: Şişmanlığın kalıtsal olduğu da ileri sürülmekte ise de, bu durumun kalıtsal bir değişiklikten çok, ailenin beslenme alışkanlıklarından ileri geldiği sanılmaktadır. Yapılan bir araştırmada, normal anne babanın çocukları arasında şişmanlık %8-9 iken, anne-babadan birinin şişman oluşunda çocuklardaki şişmanlık sıklığının %40’a, her ikisinin de şişman oluşunda %80’e çıktığı belirtilmiştir.

Şişmanlığın yol açtığı rahatsızlıklar

• Psikolojik bozukluklar ve toplumsal uyumsuzluklar: Günümüzde şişmanlık estetik açıdan hoş karşılanmamakta, bu durum özellikle gençlerde ciddi psikolojik problemlere neden olmaktadır.

• Solunum sistemi: Şişmanlık mekanik bir yük oluşturarak solunumu zorlaştırır, ileri derecede kanda karbondioksit miktarını arttırarak uykuya eğilimi arttırır.

• İskelet ve kas sistemi: Ek ağırlık altında zorlanan iskelet ve kas sisteminde, düztabanlık, diz ve kalça artrozları (kireçlenme) şişmanlarda daha sık görülmekte, varisler ve varis yaraları kolay oluşmakta, karın kaslarında gelişen zayıflama sonucunda kolaylıkla fıtık oluşabilmektedir.

• Endokrin ve Metabolik Hastalıklar: Bu grup bozuklukların başında şeker hastalığı (diabetes mellitus) gelir. Tip 2 (erişkin tipi) şeker hastalığının ortaya çıkmasına sebep olan en önemli neden şişmanlıktır. Şişmanlarda trigliserit düzeyi yüksektir. Serbest yağ asitleri artar. HDL kolesterol (iyi kolesterol) düzeyi ise düşer. Bu üçlü ateroskleroza (damar sertliği) neden olur.

• Kalp damar hastalıkları: Hipertansiyon sık görülür. Hipertansiyon, trigliserid yüksekliği ve HDL düşüklüğü ile birlikte aterosklerotik koroner arter hastalığına zemin hazırlar. Angina pektoris, kalp krizi ve kalp yetmezliği şişmanlarda daha sık görülmekte fakat bireyin zayıflaması ile bu hastalıklarda olumlu iyileşmeler görülmektedir.

• Safra taşına ve taş komplikasyonlarına daha sık rastlanır.

• Ameliyat sonrası yara infeksiyonu, dikiş atma gibi komplikasyonlar daha sıktır.

• Deri altı yağ dokusunun fazla oluşu deri infeksiyonlarını artırır. Kaslarda ve ayaklarda mantar infeksiyonları sıktır.

• Jinekolojik hastalıklara da daha sık rastlanmakta, doğum da güç ve riskli olmaktadır.

• Ev, iş kazası ve trafik kazalarına daha çok maruz kalırlar.

Şişmanlık, bu nedenlerle ömrü kısaltan ve tümüyle tedavisi gereken bir hastalıktır.

Obesite(Şişmanlık) Tedavisi:

Şişmanlığın tedavisi öncelikle neden yönelik olmaktadır. Fakat en önemli nokta verilen kiloların daha sonra alınmaması ve ideal kilonun korunmasının sağlanmasıdır. Tedavi farklı bölümlerden oluşur:

• Diyet tedavisi

• Davranış tedavisi

• Egzersiz

• İlaç tedavisi

• Cerrahi tedavi

Tedavide, öncelikle sağlıklı beslenme yöntemleri ile kişiye uygun diyet ve beraberinde yaşam tarzı değişiklikleri denenmeli, ilaç ve cerrahi tedaviler son seçenek olarak düşünülmelidir.

Aşağıdaki risk faktörlerinden birine sahipseniz;

• Ailede kalp hastalığı riski varsa

• 45 yaş üzeri erkek veya menapoz sonrası kadınsanız

• Sigara içiyorsanız

• Düzenli fiziksel aktivite yapmıyorsanız

• Yüksek tansiyonunuz varsa

• Yüksek LDL, düşük HDL, yüksek trigliserid düzeyin esahipseniz

• Ailenizde diyabet(şeker hastalığı) riski varsa

• BKİ değeriniz 25’in üzerinde ise

• Yaşamınızın geri kalanında sağlık problemleri ile karşılaşmak istemiyorsanız

• Var olan sağlık problemlerinizin daha da ilerlemesini istemiyorsanız

• Daha aktif bir yaşam sürmek ve aynalarla barışık yaşamak istiyorsanız

KİLO VERMENİZ YARARLI OLACAKTIR...