Lenfödem

Lenfödem; lenfatik dolaşım sisteminin bir bozukluğunun sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Proteinden zengin içerikli salgının dokuda birikmesi olarak tanımlanan lenfödem, oluştuğu bölgede şişlik ve ağrı oluşturmaktadır. Lenfödem; hastanın yaşam kalitesini düşüren ve ilerlediği dönemde hareket kısıtlılığına neden olan ciddi bir hastalıktır.

Lenfödem Nedir

Lenfatik sistem ince damarlardan oluşmuş, düşük hidrostatik basınç ile vakum gibi çalışan bir sistemdir. Bu sistemin görevi doku aralarına kaçan sıvı ve plazmayı dolaşım sistemine geri döndürmektir. Bu sistemin bozulması ise lenfödem problemini açığa çıkarmaktadır. Lenfödem, kadınlarda daha sık görülmekle birlikte her yaştan kadın ve erkekte de görülebilen bir problemdir.

Lenfödem sekonder ve primer olarak ikiye ayrılmaktadır. Sekonder lenfödem; enfeksiyon, kanser, radyasyon ya da travmalar sonucu gelişmektedir. Primer lenfödem ise; doğum ile 1. Yaş, 1 – 35 yaş ve 35 yaş üzerinde görülen lenfödemler olarak üçe ayrılmaktadır. Genellikle bacaklarda görülen bu problem aynı zamanda kollarda, yüzde, boyun bölgesinde ve dış genital bölgede de görülebilmektedir.

Lenfödem Belirtileri

Lenfatik sistemin yetmezliğine ya da bozulmasına bağlı olarak gelişen lenfödem probleminin belirtileri hastayı kozmetik olarak rahatsız etmekle birlikte yaşam kalitesini düşürmekte ve ilerleyen dönemlerde oluştuğu bölgede hareket kısıtlılığına yol açmaktadır. Belirtileri ise şu şekilde sıralanabilmektedir;

• Oluştuğu bölgede ağrı, şişlik ve ağırlık hissi
• Ciltte deformasyonlar
• Tüy ve tırnak değişiklikleri
• Isı artışı
• İğnelenme hissi
• Deri kalınlaşması
• Boyun bölgesinde oluşan lenfödemlerde; yutma ve yutkunma güçlüğü, hareket kısıtlılığı
• Yüz bölgesinde oluşan lenfödemlerde; görme yetisinin azalması, gözlerin şişmesi, deri kalınlaşması

Lenfödem Nedenleri

Lenfödem her yaşta ve kadın – erkek fark etmeksizin herkeste görülebilecek bir problemdir. Oluşum nedenleri araştırılmakla birlikte kesin olarak saptanamamıştır. Ancak lenfödeme neden olabilecek risk faktörleri belirlenmiştir. Bu faktörler şu şekilde sıralanabilmektedir;

• Kanser tedavisi
• Enfeksiyon
• Radyasyona maruz kalma
• Çeşitli travmalar

Lenfödem çoğunlukla uzun süre uygulanan kanser tedavisinin bir sonucu olarak görülmektedir. Aynı zamanda çeşitli bakteri ve mantarlara bağlı enfeksiyonlar da lenfatik sistemin bozulmasına neden olarak lenfödem problemini açığa çıkarmaktadır.

Lenfödem Tedavisi

Lenfödem tedavisi uzun soluklu bir süreçtir. Bu süreçte lenfödem oluşumunun teşhis edildiği bölgenin çok iyi korunması ve bakımının nitelikli bir şekilde yapılması gerekmektedir.

Lenfödem probleminin tedavi aşamalarında öncelikle şişliğin derecesinin ölçülmesi, biriken sıvının hacminin ölçülmesi ve Lenfosintigrafi ile lenfatik sistemin haritasının çıkarılması işlemleri gerçekleştirilmektedir. Ultrason ve MR gibi yüksek teknolojik cihazlar ile değerlendirme aşamaları sonrasında hastanın yaşına ve lenfödem probleminin ciddiyetine bağlı olarak tedavi yöntemi seçilmektedir.

Lenfödem hastalığının tedavi seçenekleri arasında; Manuel lenfatik drenaj, egzersiz, kompresyon, cilt bakımı, kompleks dekonjestif terapi, lazer ile tedavi, ilaçla tedavi ve fizik tedavi yöntemleri bulunmaktadır.